Kleinbedrijf Index toont gemengd beeld Nederlands ondernemersklimaat

Investeringen in het midden- en kleinbedrijf blijven achter en daar waar ondernemers innovatief en proactief handelen heeft dat geen enkel effect op het bedrijfsresultaat. Tot die conclusie komt Lex van Teeffelen, lector financieel economische innovatie aan de Hogeschool van Utrecht. Van Teeffelen werkt samen met Qredits en ONL aan de Kleinbedrijf Index, die ieder kwartaal wordt gepubliceerd. Die index laat een gemengd beeld zien. Zo weten bedrijven tot 50 werknemers de nettomarges overeind te houden, het betalingsgedrag is verbeterd en dat is gunstig voor de continuïteit en solvabiliteit van de kleine bedrijven.

Prikkel ontbreekt

Verontrustend is dat uit de Kleinbedrijf Index blijkt dat ondernemendheid van een bedrijf geen of nauwelijks effect heeft op het bedrijfsresultaat. Meer risico nemen en autonoom handelen verhogen de kans op hogere nettomarges met slechts 5%, daarentegen verlaagt agressief concurreren die kans zelfs met 7%. Van Teeffelen concludeert dat zodoende ondernemerschap niet van de grond komt, louter omdat de prikkel om je te onderscheiden ontbreekt.

Politiek schuift de rekening door

“Wij zien dat het ondernemerschap stokt”, zegt Jacco Vonhof, voorman van MKB-Nederland. De stemming onder ondernemers in Nederland is volgens hem wel eens beter geweest. Hogere kosten, zoals lonen, inkoopprijzen en energie zorgen voor weinig optimisme in het werkgeverskamp. Eerder al gaf Vonhof aan het zat te zijn dat politici de rekening van maatregelen steeds richting het bedrijfsleven willen schuiven. Die rekening loopt met de politiek in verkiezingsstand alleen maar op.

Regels nauwelijks uitvoerbaar

Uit een Verkiezingsenquête die VNO-NCW deze maand hield blijkt dat de vergrote meerderheid van de 1346 ondervraagde ondernemers zeer bezorgd is over de Nederlandse politiek. Driekwart is niet tevreden over de betrouwbaarheid en de stabiliteit van het bestuur. Vonhof: “Ondernemers zien opnieuw veel nieuwe regels en kosten op zich afkomen. Nu al is bijna een derde van de regels nauwelijks uitvoerbaar voor mkb-ondernemers. We moeten dit schip van richting veranderen als we het mkb weer echt de broodnodige wind in de zeilen willen geven.”

Lastenverzwaring mkb deels teruggedraaid

De Tweede Kamer heeft meerdere aangekondigde lastenverzwaringen voor het mkb alweer deels teruggedraaid. De verlaging van de mkb-winstvrijstelling is nu deels van tafel, de accijnskorting op brandstof blijft, maar de verhoging van de alcoholaccijns is gehalveerd. Ook wordt de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) minder versoberd. Het terugdraaien van de in de miljoenennota aangekondigde lastenverzwaring komt na protesten van ondernemersverenigingen uit het hele land.

Door middel van een amendement van Tweede Kamerleden Erkens (VVD) en Alkaya (SP) is de voorgestelde verlaging van de mkb-winstvrijstelling voor het jaar 2024 nagenoeg gehalveerd, waardoor de mkb-winstvrijstelling nu op een percentage van 13,31 procent komt te liggen in plaats van 12,7 procent. In een reactie zei ONL-voorman Hans Biesheuvel dat het goed dat van links tot rechts het besef lijkt door te dringen dat budgettaire tegenvallers niet steeds bij het mkb moeten worden opgehaald. “Het geld moet eerst verdiend worden”, zei hij.

Met ingang van 1 januari 2025 wordt het lage percentage van de vrijstelling goingconcernwaarde verlaagd van 83% naar 75%, in plaats van het oorspronkelijke wetsvoorstel van 70%. Om mkb-ondernemers in grensgebieden te ondersteunen, is het essentieel dat de verschillen in brandstofprijzen met de buurlanden niet te groot zijn. De Tweede Kamer heeft een amendement voor het in stand houden van de accijnskorting op brandstof aangenomen. De accijnskorting helpt ook mkb-ondernemers, die niet kunnen overstappen naar duurzaam vervoer vanwege de hoge investeringskosten. Financiering voor de aanschaf van een duurzaam voertuig is lastig te verkrijgen. Daarnaast is de actieradius vaak te klein. Ook het amendement om de verhoging van de alcoholaccijns te halveren is aangenomen. Dit is een verbetering ten opzichte van het oorspronkelijke Belastingplan 2024 voor alcoholimporteurs, -producenten, -verkopers en een bredere groep ondernemers in de grensregio’s met België en Duitsland.

€4 miljoen extra voor snellere innovatie via mkb en startups

De Tweede Kamer heeft op 24 oktober 2023 besloten om éénmalig €4 miljoen beschikbaar te stellen aan de negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen om hun bovenregionale samenwerking te versterken. Met een meer gezamenlijke aanpak van de ROM’s (regionale ontwikkelingsmaatschappijen) kunnen mkb’ers en startups in de regio’s zich sneller ontwikkelen, zo is de gedachten hierachter. Innovaties die nodig zijn voor de noodzakelijke transities komen zodoende eerder op de markt. Op die manier wordt er gewerkt aan het duurzaam verdienvermogen van Nederland.

Brug tussen Rijk en Regio

Wendy de Jong, voorzitter van het samenwerkingsverband van de negen regionale ontwikkelingsmaatschappijen ROM-Nederland, waar ook Horizon Flevoland toe behoort zegt: “Wij geloven dat de innovatieve bedrijven in de haarvaten van de regio’s – samen met grotere ondernemingen – echt het verschil kunnen maken in de ontwikkeling van Nederland. We zijn blij met de eenmalige toekenning van €4 miljoen om de bovenregionale samenwerking een extra impuls te geven. Dit onderstreept het belang van de ontwikkelingsmaatschappijen om met ontwikkel- en financieringsactiviteiten diep in de regio’s innovatie en transities aan te jagen. We slaan hiermee een brug tussen Rijk en Regio.”

Het besluit van de Tweede Kamer stimuleert de samenwerking van de ROM’s op nationale thema’s zoals Smart Industry, mkb-digitalisering, groene chemie, batterijtechnologie en duurzame voedselketens Bovendien geeft het een impuls aan het versterken van regio-overstijgende innovatieketens, netwerkstructuren en het delen van kennis en ervaringen. 

Digitalisering mkb vordert, maar er is werk aan de winkel

Nederland zit in top 3 van Europa bij het gebruik van digitale technologieën in het mkb; 95% van het mkb heeft een digitaal basisniveau en 75% van het mkb past Cloud, AI en big data toe. Dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde voortgangsrapportage  Strategie Digitale Economie van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Maar ondanks het rooskleurige beeld waarschuwen VNO-NCW en MKB-Nederland dat we ons niet in slaap moeten laten sussen door deze sterke digitale positie van Nederland en de progressie die we maken.

 

Het Nederlandse beleid berust op vijf pijlers die ook de komende jaren richting blijven geven aan de digitale economie. Het gaat daarbij om: versnelling digitalisering mkb; stimuleren digitale innovatie en vaardigheden; behouden en versterken digitale infrastructuur; creëren randvoorwaarden goedwerkende markten en het versterken Cybersecurity. Daarnaast vindt het Kabinet het van belang om tijdig en adequaat te reageren op nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen. Want de ontwikkelingen in de digitale economie gaan snel en dus moet er oog zijn voor verandering en ontwikkeling binnen en buiten Nederland. Deze kunnen immers gevolgen voor de digitale economie en behoeven daarom aan aanpassing van beleid. Denk aan de opkomst van generatieve AI, virtuele werelden en het toenemende belang van internationale ontwikkelingen bijvoorbeeld wat betreft standaarden en databescherming.

Mijn Digitale Zaak

In de voortgangsrapportage (download het document hier) komen vooral zaken aan de orde die voor het grotere mkb van belang zijn. Ook voor de kleine mkb’er is aandacht. Zo wijst de rapportage op de pilot ‘Mijn Digitale Zaak’ die is opgezet om ondernemers te adviseren over digitalisering en waar zij informatie kunnen inwinnen over de wijze waarop Zij de digitaliseringsslag kunnen maken.  Zie de website van Mijn Digitale Zaak.  

 

Volgens de ondernemersorganisaties is verdere en brede digitalisering nog altijd hard nodig om bij te dragen aan een hogere productiviteit en het aanpakken van grote maatschappelijke uitdagingen zoals de energie-transitie, het betaalbaar houden van zorg en het efficiënter en duurzamer maken van de mobiliteit. Voorts zijn NOV-NCW en MKB-Nederland van mening dat het gebruik van digitale technologie in het mkb nog steeds achterblijft en daarom om aandacht vraagt. Ook de EU wijst erop dat hierin meer potentieel zit. 

Digilab Flevoland

 

In Flevoland kunnen kleine mkb’ers ondermeer terecht bij het Digilab Flevoland. Dat is de digitale werkplaats van de provincie Flevoland, een innovatieve hub tussen onderwijs en bedrijfsleven met als doel om de digitalisering van het Flevolandse bedrijfsleven te helpen versnellen. Digilab Flevoland biedt oplossingen voor marketing-, automatisering- en data-analysevraagstukken.

 

bw

MKB-voucher voor bescherming intellectueel eigendom

Het beschermen van je intellectueel eigendom (IE) is een must in het digitale tijdperk. Het is een legale manier om te voorkomen dat uw unieke ideeën, producten of diensten zonder toestemming worden gekopieerd of gebruikt. IE-bescherming via het Europese MKB-fonds geldt bijvoorbeeld voor velerlei IE-activa zoals handelsmerken, ontwerpen, octrooien, maar ook zaken als plantenvariëteiten. Tot 8 december kunnen er nog vouchers worden aangevraagd.

Het MKB-fonds biedt financiële steun aan MKB-bedrijven in Nederland. Subsidies worden toegekend aan het MKB en wordt direct overgemaakt op de bankrekening van het MKB.

Het Mkb-Fonds dat de fraaie naam “Ideas Powered for business” draagt is een subsidieregeling die bedoeld is om kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) te helpen met hun rechten op intellectuele-eigendom. Het Europese MKB-Fonds  wordt uitgevoerd door het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) en loopt nog tot 8 december 2023.

Voorbeelden van zaken die vallen onder intellectuele eigendomsrechten zijn:

  • De handelsnaam: de naam van de onderneming mag niet zomaar gebruikt worden door anderen.
  • De merken: het logo van het bedrijf of van specifieke producten is ook een intellectueel eigendom.
  • Auteursrechten: Alles wat wordt geschreven of ontworpen valt onder het auteursrecht. Daardoor mag een handleiding, advertentie of brochure niet zonder meer overgeschreven worden.
  • Model- en auteursrechten: dit geldt als je een nieuw uiterlijk voor een bestaand product ontwerpt.
  • Octrooi: Het gaat dan om een technische uitvinding die je op die manier beschermt.

Meer weten over de EU MKB-voucher regeling? Klik hier.

‘Non-bancaire lening bij mkb in opkomst door onwil banken’

Kleine leningen die kleine MKB-ondernemers vaker zoeken sinds de pandemie worden veel vaker buiten de bank om geregeld met een alternatieve financieringsbron zoals vastgoedfinanciering of direct lending. Dat meldt Controllers Magazine (CM). Zij sprak met deskundigen die melden dat ondernemers vaak tegen een muur aan lopen bij banken en daarom uitwijken naar non-bancaire financiering.

CM  sprak met factoringbedrijf Factris, dat dagelijks spreekt met ondernemers die bij banken tegen een muur van
bureaucratie en tegenwerking aanlopen als ze meer werkkapitaal nodig hebben.  De doorlooptijd van betalingen van grote
bedrijven aan het kleine mkb is wettelijk verkort, maar tot nu toe plukken ondernemers daar nog niet de vruchten van. Daardoor is de behoefte aan liquiditeit sinds de coronacrisis alleen maar is toegenomen.

Grenzen aan voorfinanciering

Op basis van recent onderzoek meldt CM dat ondernemers gemiddeld 73 dagen kwijt zijn met het najagen van facturen die onbetaald blijven. Door financiële problemen van klanten komen ze zelf ook in betalingsproblemen en ontstaat er behoefte aan krediet. ‘Met betalingstermijnen van soms wel 120 dagen, lopen bedrijven geregeld tegen de grenzen aan van wat ze kunnen voorfinancieren,’ tekent CM op uit de mond van Nouri Verhoeven, Head of Sales bij Factris. Verhoeven noemt het extra pijnlijk dat banken ondernemers in de kou laten staan, zeker omdat het MKB de motor is achter de hele Europese economie.

Kort krediet buiten bank om

Kortlopende leningen worden daarom vaker via alternatieve bronnen geregeld. Vooral leningen met een maximum van 100.000 euro en een looptijd van maximaal één jaar zijn populair. Eén op de vijf leningen tot een kwart miljoen euro wordt inmiddels buiten de bank om geregeld.  

Heb je plannen voor groeien of wil je innoveren?  Dan kun je bij Horizon Flevoland terecht voor financiering of een goed advies. Met behulp van risicodragend kapitaal in de vorm van fondsen biedt Horizon Flevoland een aantal mooie instrumenten om je als ondernemer te ondersteunen bij bereiken van je groeiambities.